Kelangan Kanca II Zuniawarti (28)

Kelangan Kanca

Dening : Zuniawarti 

 

Sore iku kahanan krasa adem ayem banget. Akeh warga desa pada metu saka omah gawe mlaku-mlaku lan nyapa tanggane. Kaya Bu Darmi sing mampir nang omahe Bu Rana.

 “Assalamualaikum” Ujar Ibu Darmi

“Waalaikumsalam, Bu Darmi. Mangga bu, mlebet mawon.”

“Nggeh bu Rana, Matur suwun”

“Wonten napa bu, Arang-arang njenengan mampir mriki”

“Ya, kepingin dolan mriki mawon bu, napa nggeh mboten angsal”

“Nggeh angsal mawon toh bu, kula malah seneng yen Bu Darmi purun mampir. Nyuwun ngunjuk napa bu ?”

“Sakerso. Ngapunten bu, kula ngrepotaken njenengan.”

“Nggeh mboten bu, unjukan mawon kok ngrepotaken. Ditenggo sekedap nggeh”

“Nggeh bu”

Ora let suwe Bu Rana nggawa baki sing wis ana rong gelas teh ng ndwure.

“Niki bu, Mangga diunjuk.”

“Nggeh matur suwun.”

“Laksmi sios sekolah ten pundi nggeh bu ?”

“Nggeh niku bu Rana, kula niki taseh bingung bade kula sekolahaken ten pundi anak kula niku. Dheweke nedi ten SMAN 16 Surabaya.”

“Lha, punapa kados e kok susah banget njenengan niku. Nggeh mboten napa-napa ta ten SMAN 16 Surabaya.”

“Laksmi niku susah banget mados rencang Bu Rana, deweke niku isinan mboten kados Amara sing grapyak marang kanca. Kula kuatir engken malah dimusuhi kados pas SMP niko.”

“Lha punapa toh bu, bocah meneng kok angsal musuh ?”

“Kula nggeh mboten semerap, kadose salah paham ngoten bu.”

“Oalah bu, bocah-bocah sak niki wonten mawon.”

“Lha nggeh kula mawon mumet. Yuga njenengan ten pundi ?”

“Amara nedi mlebet ten SMAN 16 Surabaya, sami kaleh raka ne.”

“Oh mekaten to bu ngge sami nedine, Laksmi kula lebetaken mriku mawon pun. Umpami wonten napa-napa tasek wonten Amara.”

“Nggeh bu mriku mawon mboten tebih-tebih.”

“Kula nyuwun pamit bu, sampun sonten.”

“Nggeh bu.”

           

            Akhire wektu preinan mari. Kabeh murid anyar SMAN 16 Surabaya nyiapake butuhan gawe MOS. Dandanane wes ora nggenah nggowo perkakas sing ra nggehan pisan. Masio ngunu murid-murid anyar iku tetep pada bungah, rekosone MOS ilang karo rasa seneng amarga bisa sekolah ing kunu. Para siswa SMAN 16 pada kumpul kabeh ing lapangan gawe upacara mbukak MOS. Telung dino suwene murid kelas X meluni saben kegiatan sing disusun panitia MOS.

“Waah, akhire mari yo MOS e. Kira-kira awakdwe sak kelas gak ya, Ra.”

“Iya, Ran lego rasane. Aku yo mosok weruh, palak ayo didelok bareng bareng wara-wara e.”Ajake Amara

“Iya ayo.”

            Amara lan Rani, mlaku sisihan nang papan pengumuman ing tengah dalan wong loro kuwi mau kepethok Damar, kanca sakgugus wektu MOS. Tibak e Damar ya kate ndelok papan pengumuman, wong telu iku mau banjur mlaku bebarengan karo omong-omongan lan guyon.

“Lhe ayo cepetan pumpung sepi iki, iko lho akeh seng pada kate mrene.”Jare Damar

“Iya, iya”Jawabe Rani lan Amara banjur mlayu nguber Damar.

            Tibak e aku sakelas karo Damar ing X MIA 2. Rani malah oleh kelas sing rada adoh ing X MIA 5, senajan pada IPA ne panggonan kelas e ora padha amarga kelas e Rani kelas anyar. Rani katone ya rodok kecewa amarga awakdewe ora sakelas. Dheweke tak guyoni, masi ora sakelas awakdhewe ijek sak sekolahan, mari ngunu dheweke banjur bali semangat maneh. Awakdewe banjur nang kelas e dhewe-dhewe.

“Assalamualaikum.”

“Waalaikumsalam nak, kono ndang adus lan sembayang dhisik.”

“Nggeh bu.”

Sak marine adus lan sembayang aku ngrewangi ibu masak.

“Ra, kowe kenal ora karo Laksmi anak e Bu Darmi ?”

“Laksmi?, nggeh bu kula semerap nanging mboten pati raket. Wonten napa nggeh ?”

“Ngene lo nak, wingi pas kate mlebu sekolah Bu Darmi mampir, piyambak e kuatir karo anake nduk.”

“Oh ngoten napa bu. Kula nggeh enggal semerap Laksmi setunggal kelas kaliyan kula amargi dheweke mboten tumut MOS. ”

“Oalah nak, mesakake dheweke iku, mbok dijak omong-omongan supaya ora kijenan.”

“Nggeh bu.”

            Aku budal sekolah isuk banget, amarga dina iki aku kebagian piket kelas. Teka kelas tak kiro ya bakalan sepi gak enek wong blas tibak e Laksmi wes budal. Isuk tenan bocah kuwi budale, padalan ya ora oleh piket. 

“Isuk tenan Mi budalmu...”

“Iya Ra, aku bareng bapak kerja mangkane isuk.”

“Oalah yo bareng aku lak wes mene, piye ? gelem tah ?”

“Ya gapapa wis, mene tak ampiri nang omahmu.”

“Iya, aku tak nyapu ndisik selak arek-arek padha teka.”

“Iya, lha diewangi ta Ra ?”

“Walah ya ora usah ta Mi wong duduk bagianmu, wes kono tutugno olehmu maca.”

            Aku nyapu kelas karo mikirne omongane ibu. Wong ya Laksmi biasa-biasa ae kenapa ibune sampek kuatir kaya ngunu. Dijak ngomong ya nyambung-nyambung ae malah dheweke ketok e apikan areke, kate ngrewangi aku malah.

“Assalamualaikum”

“Waalaikumsalam bu”

“Nak, tak wenehi tugas ya. Ibu ana tugas menyang Malang sakminggu, dadi wektumu ngerjakno ya sakminggu kuwi. Nggawea kelompok isine telung siswa, golek sing cedek ae omah e ben gak adoh-adoh...”

“Tugase napa bu ?”

“Ya kosek talah nak, sabar.”

“Nggeh bu, ngapunten.”

“Yowes gakpapa. Ngene tugase awakmu sakelompok mau nggawea lukisan, wes sak karepmu kate nggambar apa. Iki perkakas e wis tak tulis ng kene, ana sing pingin ditakonno ?”Ngendikane Bu Winda karo ngangsurno lembaran.

“Bu umpami nyonto gambaran saking asline angsal napa mboten ?”

“Oleh-oleh ae nak, sak karepmu sing penting dadine apik. Tapi ya aja terus ngongkon wong sing pinter nggambar gawe nggarapno tugasmu, lak percuma tak wenehi tugas nek awakmu gak oleh apa-apa. Nek diulangi gak papa, bekne mbakyu ta masmu pinter nglukis.”

“Nggeh bu.”

“Yawis, ibu pamit ya nak”

“Nggeh, dipun ati-ati”

            Arek-arek padha rame nggolek kelompoke dhewe-dhewe. Aku ngajak Laksmi dadi sakelompok. Kurang siji kelompokku, aku tolah-toleh kiwa tengen bekne enek sing durung oleh kelompok. 

“Ra, aku sakelompok karo awakmu oleh ora ?”

“Oalah Mar, ngageti ae. Ya ora papa, awakmu kok ya gak oleh kelompok se Mar ket maeng kok ?”

“Lha arek-arek omahe adoh-adoh aku ya emoh. Iki karo Laksmi ya ?”

“Iya, awakmu kabotan tah karo aku ?”

“Ora talah Mi, lapo kabotan barang iku, wong aku ya sing njaluk mlebu rene.”

“Lhe masalah e iki awakdewe iki gak enek sing iso nglukis, awakmu isa tah Mar ?”Takon e Amara

“Aku isane nggambar tok Ra, menehi warnane aku ra isa.”

“Piye iki Ra ?”Takone Laksmi bingung.

“Masku sakjane isa nglukis tapi dheweke wes kelas 12 dadi paling engko isa mulangi mung sediluk.”

“Alah gak papa Ra timbang ora enek sing mulangi.”

“Iya, iya bener Laksmi.”

            Awakdhewe wes padha sarujuk mulai kelompokan sesuk ing omahe Damar. Banjur sakmarine digambari kelompokkan ganti ing omahku. Aku ya wis kanda marang Mas Feri, minggu mene arep njaluk di wulangi nglukis bareng-bareng nang omah. Mas Feri katon seneng banget aku ora ngerti kenapa masku siji iku.

Teng... Teng... Teng..

            Aku ngringkesi buku karo pulpenku, wes wayahe muleh. Jek tas aku oleh SMS saka Rani, dheweke njaluk diterke menyang toko buku.

“Ran...”

“He, Ra suwun ya gelem ngeterno aku.”

“Iya awakdwe tetep kanca Ran gak usah sungkan ngunu.”

“Hehehe, Ra awakmu cedek ta karo Laksmi ?”

“Ya kanca ngunu lo Ran. Lapo kok awakmu takon barang ?”

“Ya ora, aku oleh kabar nek Laksmi areke gak apik ngunu Ra. Ya awakmu ati-ati ae lah.”

“Ati-ati piye se Ran, wong ya areke biasa ae. Aku wes omong-omongan ambek dheweke.”

“Yo sak karepmu se Ra, tapi aku wes ngandani lo ya.”

“Iya, iya.Awakmu iki kayak ora seneng banget ngunu karo Laksmi ?”

“Ra, Ra ancene awakmu iki ora ngerti piye arek iku asline. Wes talah percaya aku aja cedek-cedek.”

“Oalah Ran aku ya ora penak. Arep tuku apa se ?”

 “Sakjane duduk buku, aku arep tuku novel anyar, jek tas metu ndek wingi.”

“Oalah tak kira buku pelajaran. Aja maca novel terus lo Ran, engko malah awakmu males sinau.”

“Gawe hiburan ae kok Ra, nek enek tugas ya prei sek macane.”

“Ya wes nek ngunu, kana ndang milih. Aku tak ndelok-ndelok, bekne enek sing tak kepingini.”

            Aku banjur nguteri rak-rak buku seng ana ing toko kasebut. Aku weruh buku sing ketok apik, tapi sayang e rak e dhuwur banget. Tanganku ora teka, wis jinjit-jinjit ya tetep ora teka. Tak toleh kiwa tengen bekne ana sing njaga arep tak jaluki tulung. Tapi kok ya ora ono iki nandi kabeh sing njaga. Wes sesuk ae mrene maneh, aku tak ngajak Mas Feri. Aku banjur marani Rani, dheweke wes nggawa novel loro sing kate dituku. 

“Assalamualaikum”

“Waalaikumsalam, saka ngendi awakmu kok cakut muleh Ra ?”

“Mari ngeterne Rani tuku novel mas.”

“Awakmu gak tuku apa-apa ta Ra kok ndungaren ?”

“Sakjane enek mas sing tak kepingini, tapi mau ora isa njupuk aku yowes ora sido. Tak golek-goleki sing njaga ya ora enek pisan.”

“Oalah yo mene karo aku. Bekne enek sing padha bukune kana golekana ng kamarku.”     

“Iya Mas. Suwun.”

“Iya, iya.”

            Senenge duwe mas apikan. Masio ora oleh buku disek ya gak papa lah jek enek gantine. Tak pilihi bukune Mas Feri sing sekirane cocok karo materi pelajaranku sak iki. Tibake ya akeh e sing padha, tak jupuk sing kandel paling akeh iki materine.

“Mas sing iki tak selang disek ya ?” Tak duduhno buku sing arep tak selang marang Mas Feri.

“Iya, tapi ati-ati nek nggawa. Iku buku larang, wes ora ana ng toko hadiah saka wong sing tak sayang iku.”

“Iya-iya mas, tak openi talah bukune. Eh, tapi sapa mas seng mbok sayang ? wadon ya sing nukokna ?”Takonku ng Mas Feri.

“Halah, apa se pingin weroh urusane wong. Kana ndang digawe sinau.”Jawabe Mas Feri ambek ngguya-ngguyu.

            Isuke aku tangi rada kawanen, olehku turu ndek wingi ya kebengen. Aku bajur cepet-cepet adus lan sembayang. Sak marine nata buku Laksmi wes nyusul, ora sarapan aku langsung budal sekolah. Alhamdulilah ditambahi ibu duwek sangu, isa gawe mangan ing kantin sekolah. 

“Mi, ayo nang kantin aku ora sarapan mau”

“Lha lapo ta Ra ?”

“Aku mau bengi kesenengen olehku sinau, diselangi Mas Feri buku. Apik bukune materi ne lengkap lo Mi, arang-arang se enek buku sing kaya ngunu.”

“Masio ngunu ya kira-kira jam e Ra, ngene iki nek gak sarapan lak ya gak apik gawe awakmu.”

“Hehehe, iya-iya.”

“Ra, aku tak nang jedhing sek ya, entenana kene ae lah. Mengko enek sing manggoni mejane.”

“Iya cepetan ya, selak mlebu.”

            Suwi Amara ngenteni Laksmi ora ndang bali-bali. Dheweke kuatir keri mlebu kelas, bolak-balik di SMS ya ora di bales. Sepuluh menit sak durunge mlebu Laksmi cakut balik menyang kantin. Amara rada mangkel marang Laksmi, olehe mangan ora tutug wes mlebu. Padahal dheweke lesu temenan, mlaku nang kelas Amara meneng ora ngajak Laksmi ngomong blas. Bolak-balik Laksmi njaluk sepura ora digatekake karo Amara. 

“Lho nandi bukune Mas Feri kok ora ana ? Mau tak deleh kene.”

“Nggoleki apa ta Ra ?”

“Iki lo Nis bukuku enek sing ilang, sopo iki Nis sing njupuk.”

“Sek Ra digoleki ndisik, kene tak ewangi.”

“Iya, iya suwun ya.”

“Ra, iki gelang e sopo, awakmu lak ora tau nggaweni gelang.”

“Lho iki lak gelang e Laksmi, kok iso nang kene. Nis, mosok Laksmi sing njupuk ?”

“Hus, ojo ngawur Ra, awakmu karo Laksmi kanca raket ngunu. Mosok ya tega dheweke njupuk bukumu”

“Nis, mau pas nang kantin dheweke pamit nang jedhing tapi ora balik-balik, ambekan seng eruh aku nggawe buku iku mek Laksmi aku ora kanda sapa-sapa.”

“Ra, kate nandi awakmu, he aja gupuh, Ra..”

Aku ora nggatekake celukane Nisa, aku mlaku karo nesu nang bangkune Laksmi. Laksmi karo Damar lagi omong-omongan, wong loro kuwi katon seneng banget. Awakmu kok ngunu Mi, mari njupuk bukuku malah guyonan karo Damar sak iki.

“Mi, endi bukuku !” takonku marang Laksmi karo nesu.

“Buku apa ta Ra ?”

“Ora usah mbuleti awakmu, ndang cepetan mbok deleh nandi bukune !”

“Ra, awakmu iku lapo, kalem-kalem lak iso se.”Jare Damar

“Wes talah Mar awakmu iku ora usah melu-melu. Ora ana urusane ambek awakmu.”

“Ra, aku iki kancamu Laksmi barang. Diomongno apik-apik lak yo iso.”

“Apik-apik piye wong ya wes karuan nek Laksmi sing njupuk bukuku, lha iki buktine gelang e Laksmi nyantol ng tasku sapa maneh nek duduk Laksmi ?”

            Kabeh sakelas padha nguwasi aku, Laksmi lan Damar tukaran. Arek-arek padha bingung kaitane sapa sing kate dibela. Sak marine aku nuduhake buktine kabeh sakelas padha mbela aku, kabeh padha meksa Laksmi supaya cepet nuduhake nang endi bukuku. Tapi Damar tetep mbela Laksmi dheweke percaya nek Laksmi ora njupuk bukuku. Arek-arek mulai ngelokna lan nyurung Laksmi.

“Waah, tak kira arek apik-apik meneng tibak e maling.”

“Iya, untung aku ora nyedek.”

“He, awakmu kabeh ora ngerti tah ? Laksmi iki byen ora disenengi sak sekolahan pas SMP.”

“Paling ya gara-gara nyolongan kuwi.”

“Oalah Ra, Ra. Arek apik e kaya awakmu kok ya tega Laksmi karo awakmu.”

“Uwes, uwes. Awakmu gak ngesakno ta ? Laksmi sampek tiba ngene iki. Iki pasti mek salah paham tok, awakdhewe iki ya kancane aja tambah dipanas-panasi.”

“Oalah Mar arek wes karuan salah kok jek dibela.”

“Ya jelas Damar paling ya seneng marang Laksmi.”

“He wes !”

            Laksmi mlayu metu kelas ambek nangis, ora kuat maneh ngrungokne omongane arek-arek sakelas seng tambah suwe tambah nglarani atine. Dheweke ya ora nyangka Amara ora percaya ambek kancane dhewe. Ket SMP Laksmi mesti diarani macem-macem, sampek diadohi kanca rakete ket cilik. Akeh arek wadon sing eri marang Laksmi, wes ayu, pinter isa nglakoni akeh pengawenan pisan. 

“Mi, wes Mi, aja nangis maneh. Aku percaya awakmu ora mungkin njupuk bukune Amara.”

“Aku pegel Mar, ket biyen ngene terus. Ora bakal enek sing gelem kancanan karo aku maneh, aku ya ora nyangka isih ana arek sing ora seneng karo aku.”

“Arek kan beda-beda Mi, awakmu ora isa nyenengna kabeh arek. Sing ngarani awakmu ini mesti areke meri marang awakmu. Wes aja dipikerna nemen-nemen.”

“Ora isa Mar, Aku pengen pindah sekolah pokoke. Aku isin kabeh wong padha ngomongno aku, aku wedi mengko ibu lan bapakku melu diomongna gara-gara aku.”

“Wes-wes sing penting meneng sek nangise.”

“Mar awakmu iku aja cedek-cedek talah ambek aku. Amara malah nyangka awakmu seneng aku engko.”

“Ya babah urusan iku tak pikerne dhewe. Awakmu temenan pindah ta ? lha areke pye ?”

“Mengko nek ancen jodohe lak ketemu maneh Mar.”

“Iyo-iyo sneg kadung seneng, percayane ora karuh-karuhan.”

“Apa se awakmu iku Mar, nggarai aku isin ae.”Jawabe Laksmi ambek ngguya-ngguyu

“Lha ngunu ngguyu ae, ora usah nangis. Babah sek dheweke cek mikir UN.”

            Akhire Laksmi sak keluargane pindah nang kutha liya. Amara bingung ya ngrasa sedih sak marine ditinggal Laksmi, dheweke ora wani ngomong satemene ng Mas Feri. Saben ditakoni nandi bukune Amara mesti ngomong nek ijek digawe padalan dheweke ora ngerti nandi buku kuwi sakjane. Saben bengi Amara nangis, Amara kuatir nek Mas Feri ngerti bukune diilangne Mas Feri ora sayang maneh marang dheweke.

            Banjur Amara matur marang Ibune babagan buku kuwi mau. Ibuke rada kaget karo akone Amara. Ibune maringi saran supaya jujur marang Mas Feri, lan nyeritakake apa anane. Ibune banjur sadar apa maksud sowane Bu Darmi pas iko. Dheweke katon sedih lan ngrasa salah marang Bu Darmi sakluargane. Nanging masio ngerti, ibune Amara ora langsung kanda piye satemene kedadeyan iku. Dheweke kepingin Amara ngerti salahe lan bisa ngrampungake masalahe dhewe.

“Ra, Laksmi kok ora tau dolan rene maneh se ?”

“Ya ora mas. Sampeyan ora weruh kabar pindahe Laksmi tah ?”

“Lho pindah ? kapan ? Lapo pindah” Mas Feri langsung kaget krungu kabar saka Amara.

“Iku mas asline ana masalah karo aku.”

“Masalah apa ta ? kok sampek pindah.”

“Buku seng sampean selangi iko dijupuk Laksmi mas.”Jare Amara irih.

“Apa dijupuk Laksmi ? kok iso ?”

“Ana buktine kok mas, nang tasku nyantol gelang e Laksmi.”

“Ora mungkin Ra. Apa awakmu wes mbukteke seng tenanan ?”

“Apa maneh mas sing dibukteke ? wong kabeh ya wis jelas.”

“Laksmi apa ya ora mbok takoni ? Dheweke ngomong piye ? Kancamu lo iku, apa awakmu ya langsung ae percaya ambek bukti ngunu tok.”

            Sakmarine ngrungokno omangane Mas Feri Amara langsung meneng ora bisa ngomong apa-apa maneh. Dheweke mikirke kedadeyan pas ilange bukune Mas Feri maneh. Dheweke cakut sadar salahe.

“Ambekan Ra, buku iku sing nukoke Laksmi, mangkane aku wani ngomong nek ora mungkin Laksmi sing njupuk.”

            Tambah kaget Amara banjur ngerti kuwi mau. Dheweke langsung ngrasa salah lan nyesel  marang Laksmi, sakjane kabeh diomongno apik-apik kaya sarane Damar. Tapi dheweke luwih ndisekno nesune lan percaya omongane Rani nek Laksmi iku ora apik. Amara ya melu sedih weruh Mas Feri sedih senajan ora ngerti sedihe amarga apa, Laksmi tah bukune.

 ***

             

“Ra, aku tak nang jedhing sek ya, entenana kene ae lah. Mengko enek sing manggoni mejane.”

“Iya cepetan ya, selak mlebu.”

            Sakmarine pamitan marang Amara, Laksmi langsung cepet-cepet mlaku nang jedhing. Ora let suwe Laksmi metu lan balik menyang kantin. 

Bruuk...

“Eh, mbak sepurane, aku ora sengaja. Mrene mbak tak rewangi ngresiki klambine sampean.”Jare murid wadon sing nabrak Laksmi.

“Wes ora papa Mbak, aku isa dhewe.”

“Tak rewangi ae, sampean cepot sek gelange cek ora kenek banyu.”

“”Oh iya, aku duwe klambi maneh nang loker iso njupukna ta mbak ?”

“Iya isa. Sek ya sampean enteni.”

            Ambek nggawa gelang Laksmi murid wadon mau banjur njupukke klambi Laksmu nang kelase.

“Ran, iki bukuke Amara di deleh nandi ?”

“Alah sakarepmu. Seng penting ora kenek digoleki.”

“Tega temen awakmu iki Ran, Amara lak ya kancamu se ?”

“Ancene, salahe dhewe cedek-cedek karo Damar barang.”

“Ealah ya karepmu. Ayo cepet selak ana sing weruh.”